یکی از پرطرفدارترین بازی های فکری در جهان , بازی شطرنج میباشد که از لحاظ روحی و شخصیتی میتواند آثار مثبتی به جا بگذارد. در صورتی که قصد دارید به یک شطرنج باز حرفه ای تبدیل شوید باید با اصول و قواعد بازی شطرنج آشنا باشید و استراتژی و تکنیک های این بازی جذاب را فرا گیرید. در صورتی که قصد دارید به یک شطرنج باز حرفه ای تبدیل شوید باید با اصول و قواعد بازی شطرنج آشنا باشید و استراتژی و تکنیک های این بازی جذاب را فرا گیرید. با ما همراه باشید تا به شما آموزش و اصول شطرنج را بیاموزیم
صفحه شطرنج یا تخته شطرنج (Chess Board) :
صفحه ی شطرنج یک صفحه ی مربع شکل و ۸×۸ یا به عبارتی دارای ۶۴ خانه میباشد که ۳۲ خانه ی آن به صورت یکی در میان سفید رنگ و ۳۲ خانه ی آن به صورت یکی در میان سیاه رنگ است.
در بازی شطرنج از ۳۲ مهره استفاده میشود که از این تعداد ۱۶ مهره سفید و ۱۶ مهره سیاه است.
هر بازیکن هشت سرباز , دو اسب , دو رخ , دو فیل , یک وزیر و یک شاه دارد.
خانه های افقی از سمت چپ با حروف انگلیسی A تا H نام گذاری شده اند و خانه های عمودی از پایین به بالا از عدد ۱ تا ۸ شماره گذاری شده اند بر این اساس مهره هایی که سفید هستند باید در ردیف ۱ و ۲ قرار بگیرند و آن مهره هایی که سیاه هستند باید در ردیف ۷ و ۸ قرار بگیرند.
در رابطه با قیمت شطرنج باید بگوییم قیمت شطرنج به عوامل زیادی بستگی دارد از جمله کیفیت شطرنج , جنس صفحه ی شطرنج , اندازه و … . با توجه به این عوامل میتوان گفت قیمت شطرنج از ۲۰ هزار تومان شروع میشود و تا چند میلیون تومان ادامه دارد.
ساعت شطرنج چیست؟
هنگام برگزاری مسابقات شطرنج , به ساعت شطرنج اهمیت زیادی داده میشود زیرا میتواند زمان را تعیین کند و فردی که زمانش تمام شود بازنده میباشد. قیمت ساعت شطرنج بین ۵۰ هزار تومان تا ۴۰۰ هزار تومان است.
افراد مبتدی چگونه بازی شطرنج را شروع کنند؟
۱_ افراد مبتدی در ابتدا باید با نحوه ی چینش مهره های شطرنج آشنا باشند.
۲_ باید بدانند چگونه مهره ها را حرکت دهند.
۳_ آشنایی کافی با قوانین خاص شطرنج داشته باشند.
۴_ باید بدانند چه کسی در ابتدا شروع به حرکت کند.
۵_ لازم است آن دسته از قوانینی که مربوط به برنده شدن است را فرا گیرند.
۶_ با آن دسته از استراتژی هایی که پایه هستند آشنایی داشته باشند.
در ادامه به توضیح هر کدام از مراحل بالا میپردازیم.
چگونه مهره های شطرنج را بر روی صفحه شطرنج بچینیم؟
در آموزش و اصول شطرنج یکی از مهمترین نکات نحوه چیدن مهره ها می باشد. به صفحه ی شطرنج دقت کنید! در مقابل شما تعدادی خانه ی سیاه و تعدادی خانه ی سفید وجود دارد. چینش مهره های شطرنج طبق قاعده و اصل است شما کافی است در ردیف دوم سربازها را قرار دهید و در ردیف اول در گوشه ی دو طرف رخ قرار دهید و بعد از هر دو طرف اسب و بعد به ترتیب فیل , شاه و وزیر را قرار دهید.
دقت داشته باشید که هر دو شاه در ستون e قرار میگیرند و شاه سیاه باید در خانه ی سفید قرار بگیرد و شاه سفید باید در خانه ی سیاه قرار بگیرد و وزیر هم در کنار شاه , یعنی در ستون d قرار میگیرد.
چگونه مهره های شطرنج را حرکت دهیم؟
این نکته را به یاد داشته باشید که هیچ کدام از مهره های شطرنج نمیتوانند جای مهره های دیگر را اشغال کنند مگر اینکه یکی از مهره ها از صفحه ی شطرنج بیرون رفته باشد.
به علاوه , مهره ها در بازی شطرنج میتوانند طوری حرکت کنند که بتوانند از خودشان دفاع کنند.
چگونه مهره ی شاه را در بازی شطرنج حرکت دهیم؟
یکی از ضعیف ترین ولی در عین حال مهم ترین مهره ها در بازی شطرنج شاه میباشد. شاه میتواند به هر جهتی ( پایین , بالا , راست , چپ و زیگزاگی ) حرکت کند اما فقط در حد یک خانه.
سعی کنید تا جایی که امکان دارد شاه را وارد بازی نکنید. در ضمن هنگامی که شاه هیچ راهی برای دفاع نداشته باشد میگوییم کیش شده است.
چگونه مهره ی وزیر را در بازی شطرنج حرکت دهیم؟
یکی از قدرتمند ترین مهره ها وزیر میباشد و این امکان را دارد که به هر جهت مستقیمی حرکت کند و چند خانه را پشت سر بگذارد اما از مهره ی مقابل خودش نمیتواند عبور کند.
چگونه مهره ی رخ را در بازی شطرنج حرکت دهیم؟
یکی از مهره هایی که میتواند نقش مهمی در حفظ مهره های دیگر داشته باشد رخ است.
رخ میتواند به سمت جلو , عقب , راست و چپ تا هر چند خانه که میخواهد حرکت کند.
چگونه مهره ی فیل را در بازی شطرنج حرکت دهیم؟
فیل فقط میتواند به صورت اُریب هر چند خانه که میخواهد حرکت کند. همچنین به این نکته توجه داشته باشید که یکی از شرط های حرکت فیل این است که فقط روی خانه هایی که همرنگ خودش است قرار بگیرد و بماند.
چگونه مهره ی اسب را در بازی شطرنج حرکت دهیم؟
یکی از مهره هایی که در حرکت کمی با مهره های دیگر متفاوت است اسب میباشد.
حرکت اسب باید به شکل L باشد و تنها مهره ای است که میتواند از مهره های دیگر عبور کند.
چگونه مهره ی سرباز را در بازی شطرنج حرکت دهیم؟
سربازها در اولین حرکت میتوانند دو خانه حرکت کنند اما به بعد فقط اجازه دارند یک خانه حرکت کنند. حرکت سرباز به جلو است ولی اُریبی و به سمت جلو به آنها حمله میشود و این نکته را هم به یاد داشته باشید که سرباز هیچگاه نمیتواند حرکت عقب گرد داشته باشد و به عقب برگردد.
قوانین خاص بازی شطرنج چیست؟
سربازها چگونه ارتقا پیدا میکنند؟
یکی از قابلیت هایی که سربازها دارند این است که اگر بتوانند به انتهای صفحه ی شطرنج برسند ارتقا پیدا میکنند و میتوانند به مهره ی دیگری در بازی تبدیل شوند و نقش هر مهره ی دیگری را بازی کنند.
بعضی افراد به اشتباه فکر میکنند که سرباز فقط میتواند جایگزین آن مهره هایی شود که از بازی خارج شده اند اما باید بگوییم که این صحیح نیست و سربازها میتوانند نقش وزیر را بر عهده بگیرند و این قابلیت فقط مختص سرباز است.
چگونه در شطرنج قلعه بسازیم؟
یکی از قوانینی که در بازی شطرنج قرار دارد قلعه سازی است و این امکان را به شما میدهد که با یک حرکت دو کار را انجام دهید یا به عبارتی شما یک مهره را جابجا میکنید اما یک حرکت محسوب میشود.
نحوه قلعه رفتن در شطرنج به این صورت است که اول دو خانه شاه را به سمت رُخی که میخواهیم با آن قلعه برویم , حرکت میدهیم و بعد رُخ را از روی شاه عبور داده و کنار شاه قرار میدهیم.
چگونه برنده شویم؟
آموزش و اصول شطرنج برای این است که شما برنده شوید و برای برنده شدن راه های زیادی وجود دارد از جمله بیرون کردن مهره های حریف , کیش و مات و …
هنگامی که شاه کیش شود و دیگر این امکان را نداشته باشد که خودش را نجات بدهد کیش و مات اتفاق افتاده است.
چطور شاه را از کیش نجات دهیم؟
_ شاه را از حالت کیش خارج کنیم و حرکتش دهیم.
_ با استفاده از مهره های دیگر راه کیش را ببندیم.
_ به مهره ای که شاه را کیش کرده حمله کنیم.
دقت داشته باشید در صورتی که شاه نتواند خودش را از کیش و مات نجات دهد بازی به پایان میرسد چون شاه هیچوقت نباید از بازی بیرون رود.
استراتژی های پایه ی بازی شطرنج چیست؟
درآموزش و اصول شطرنج چهار قانون ساده وجود دارد که شما را با آنها آشنا میکنیم.
▪️ از شاه محافظت کنید:
منظور از محافظت کردن از شاه این است که مراقب باشید شاه کیش و مات نشود و شاه را به قسمت هایی که امن است هدایت کنید.
▪️ ارزش مهره ها را بدانید:
در بازی شطرنج بی دقتی جایی ندارد. نگذارید بخاطر بی دقتی مهره هایتان یکی یکی به بیرون از صفحه ی شطرنج هدایت شوند.
به نظر شما کدام مهره های شطرنج اهمیت بیشتری دارند؟
یکی از موارد آموزش و اصول شطرنج یادگیری اهمیت مهره ها می باشد.
ارزش وزیر نُه امتیاز است یعنی وزیر به اندازه ی نُه سرباز ارزش دارد.
ارزش رُخ پنج امتیاز است یعنی رُخ به اندازه ی پنج سرباز ارزش دارد.
ارزش فیل سه امتیاز است یعنی فیل به اندازه ی سه سرباز ارزش دارد.
ارزش اسب سه امتیاز است یعنی اسب به اندازه ی سه سرباز ارزش دارد.
ارزش سرباز یک امتیاز است و ارزش شاه بی نهایت است.
▪️ حواستان به مرکز باشد:
هر چه بهتر بتوانید مرکز بازی را کنترل کنید در حمله کردن به حریف موفق تر هستید و همچنین اجازه ی حرکت بیشتری برای مهره هایتان دارید.
▪️ تمام مهره ها را به کار ببرید:
سعی کنید از تمام مهره هایی که در بازی دارید استفاده کنید با این کار قابلیت شما برای حمله به وزیر بالاتر میرود.
مساوی شدن در بازی شطرنج:
پنج دلیل وجود دارد که باعث میشود نتیجه ی بازی شطرنج مساوی شود.
۱- هر دو بازیکن توافق کرده اند که نتیجه مساوی شود.
۲- در صفحه ی شطرنج به اندازه ی کافی مهره برای کیش و مات وجود ندارد.
۳- برای مهره ها سه بار یک موقعیت خاص تکرار شود.
۴- یک حرکت متوالی پنجاه بار تکرار شود ولی هیچ یک از بازیکنان سربازهای خود را حرکت ندهند و یا اینکه نتوانند مهره های بازیکن مقابل را از صفحه ی بازی خارج کنند.
۵- نوبت یکی از بازیکنان باشد اما شاه او در حالت کیش قرار نداشته باشد و هیچ حرکت دیگری هم برای بقیه ی مهره هایش نتواند انجام دهد.
◼️ تاکتیک های پایه :
برای آموزش و یادگیری اصول شطرنج باید با آشنایی با تاکتیک های پایه اشتباهات را به حداقل میرساند به همین دلیل در ادامه شما را با برخی از این تاکتیک ها آشنا خواهیم ساخت.
▪️ ان پرایز:
یکی از اساسی ترین تاکتیک ها ان پرایز است و به این معنا میباشد که یکی از مهره های بی دفاع بازیکن مقابل را بگیرید.
▪️ چنگال:
در برخی موارد یک مهره مثل اسب این امکان را دارد که دو مهره ی حریف را مورد حمله قرار دهد. به این حالت چنگال میگویند.
مثلا اسب در موقعیتی قرار گرفته که هم میتواند به شاه و هم به وزیر حمله کند. در اینجا شاه مجبور است به سمت خانه ای حرکت کند که امن است و اسب هم میتواند به وزیر حمله کند و آن را بزند.
▪️ سیخ:
در این تاکتیک یکی از مهره های ما به یکی از مهره های ارزشمند حریف حمله میکند و مهره ی حریف را مجبور میکند که حرکت کند و جابه جایی داشته باشد. در این صورت میتوانیم آن مهره ای که پشت مهره ی حریف قرار داشته را برنیم.
برای مثال در صورتی که یک رخ به شاه حریف کیش بدهد و در پشت آن وزیر حریف قرار گرفته باشد شاه چاره ای جز جابه جایی ندارد و رخ این فرصت را پیدا میکند که وزیر حریف را برند.
