غذاهای ایرانی سنتی
با سلام خدمت دوستان عزیز و همراهان گرامی
همانطور که میدانید ایرانیان مردمانی خوش ذائقه هستند که در غذاهای ایرانی سنتی به کیفیت و مزه غذا اهمیت می دهند؛ از همین رو تنوع در بین آنها بسیار بالا است. کشور ایران از جمله کشورهایی به حساب می آید که از نظر فرهنگی بسیار غنی می باشد و فرهنگ آشپزی در بین مردم ایران از دیرباز بسیار پررنگ بوده است. سنت غذا خوردن از ماندگارترین میراث های فرهنگی و تمدن ایرانیان است که همچنان همچون یک آیین و رسم تخطی ناپذیر به جا آورده می شود. در ایران هیچ آیین و مراسمی وجود ندارد که در آن غذا خوردن جایگاهی نداشته باشد؛ اگرچه پیشرفت تکنولوژی و دنیای مدرن روی غذاخوردن افراد هم تاثیر گذاشته است اما هنوز هم خاطرات ذهن ما سفره های بلند بالایی که روی فرش های پشمی و خوش نقش و نگار خانه های پدری پهن می‌شد را به یاد می آورد و با یادآوری آن قلب مالامال از شور وشعف آن دوران می گردد.
اکثر غذاهای ایرانی سنتی ما ظاهری لذت بخش و طعم خوشمزه دارند که طرفداران زیادی چه در داخل و چه در خارج از کشور دارد. سفره های ایرانیان همیشه رنگارنگ و جذاب هستند انواع زیادی از غذاهای ایرانی سنتی وجود دارد که نشان دهنده فرهنگ اصیل از مردمان آن منطقه است و از ویژگی های بارز غذاهای ایرانی سنتی مصرف انواع مواد غذایی از گروه های غذایی مختلف می باشد و این دقیقاً مطابق با همان توصیه هایی است که امروز در مورد مصرف متنوع و متعادل مواد غذایی از گروه های هرم غذایی ارائه می شود؛ به ویژه گروه سبزیجات و میوه ها به عنوان منبع ویتامین ها و املاح و مواد آنتی اکسیدان کاربرد زیادی در برنامه های غذایی ایرانیان داشته است.
زنان در واقع مهمترین طبقه اجتماعی هستند که می توانند با سیستم تغذیه سنتی به خوبی آشنایی کامل یابند و همه مزایای علمی این سیستم و تمامی نسخه های محلی و سنتی را به فرزندان خود آموزش دهند و آن را به منزله یک افتخار بزرگ تلقی کنند این عمل خود انتقال فرهنگی مثبت از نسل گذشته به نسل جوان است.
در غذاهای ایرانی سنتی خبری از روغن فراوان برنج به مقدار زیاد نبود برعکس حبوبات و انواع سبزی های فصلی و محلی در سفره ها جا داشت، در حالیکه امروزه فست فود ها اصول تغذیه سالم را اصلاً و یا کمتر رعایت می کنند و یک مثال بارز چربی فراوان برای سیر کردن مصنوعی مشتری و کاهش مصرف سبزیجات مملو از مواد معدنی و مقوی لازم است که بدن به آنها نیاز شدید دارد.
اگر بخواهیم ویژگی های غذاهای ایرانی سنتی را برشماریم می توان به موارد زیر اشاره کرد.
۱-غذاهایی که با مواد اولیه طبیعی طبخ می‌شدند و فرآوری و بسته بندی می شدند
۲-غذاهایی که تاریخچه طولانی به عنوان حافظ سلامت داشتند
۳-غذاهایی که به لحاظ مواد مغذی کاملا غنی بودند
۴-غذاهایی که حاوی مواد ساده و اساس برنامه غذایی هستند مثل گوشت؛ ماکیان؛ تخم مرغ؛ غلات کامل و حبوبات و سبزیجات میوه ها و مغزها و دانه ها می باشند
صبحانه در فرهنگ غذاهای ایرانی سنتی شامل انواع نان مثل سنگک، نان محلی، کره و پنیر، انواع مربا می باشد.
و همچنین غذاهایی که از آنها برای صبحانه استفاده می شود مثل حلیم؛ عدسی؛ لوبیا؛ کله پاچه و غیره بودند
وعده های ناهار و شام هم معمولاً هر دو شامل غذاهای گوشتی و سبزیجات و غلات و حبوبات می شدند غذاهایی که در آنها از گوشت های کباب شده مانند کباب برگ؛ کوبیده؛ جوجه؛ شیشلیک؛ سلطانی و چنجه و همچنین خورشت ها مانند قورمه سبزی قیمه و فسنجان و آش ها و کوکوها و پلو ها مانند لوبیا پلو؛ آلبالو پلو؛ سبزی پلو؛ زرشک پلو؛ باقالی پلو و انواع سالادها و شیرینی ها و نوشیدنی ها که در مناطق مختلف ایران مصرف می‌شدند.
در کنار غذاهای ایرانی سنتی، باید نوشیدنی های سنتی رایج در ایران را نیز که بعضا همراه با غذا و یا به عنوان مکمل برای یک میان وعده خوب، سرو می شود را نام برد.
چای به عنوان بهترین و مهم ترین نوشیدنی که اغلب با میوه خشک کلوچه و شیرینی سنتی به صورت روزانه در بیشتر خانه های ایرانی مصرف می شود.
علاوه بر چای انواع دیگری از چای مانند چای آلبالو، چای دارچین و زنجبیل نیز بسیار رایج بود.
دوغ نوشیدنی تهیه شده از ماست نیز در بین عموم طرفداران زیادی داشته و دارد.
علاوه بر این در گذشته مصرف انواع دمنوش های گیاهی و شربت هایی که از گیاهان به طور طبیعی تهیه می شد از جایگاه ویژه ای برخوردار بودند.
همانطور که میدانید کشور ایران معروف به کشور چهار فصل می باشد که قبایل و ملیت های مختلفی در آن زندگی می کنند که هر کدام از آنها با توجه به شرایط جغرافیایی و آب و هوایی منطقه ای که در آن زندگی می کنند دارای غذاهای ایرانی سنتی منحصر به فردی میباشند که از این میان میتوان به چند نمونه از آن اشاره کرد.
۱- گیلان سرآمد غذاهای ایرانی سنتی است که طعم و مزه فوق العاده دارند انواع سبزیجات و طعم دهنده ها که در گیلان وجود دارند عامل اصلی خوش طعم و مزه شدن غذاهای گیلان است. برخی از این غذاها عبارتند از باقالا قاتوق که یکی از سالم ترین و لذیذترین غذاهای رشتی است که در تهیه آن از نوع خاصی از باقالا که در گیلان می روید استفاده می شود.
میرزا قاسمی. که یکی دیگر از غذاهای پر طرفدار گیلانی است گاهی به عنوان پیش غذا هم از آن استفاده می شود بادمجان تخم مرغ و سیر فراوان و گوجه فرنگی از جمله مواد تشکیل دهنده میرزا قاسمی است.
مازندرانی ها هم مثل همسایه شان گیلان غذاهای خوشمزه ای دارند اگرچه بیشتر غذاهای این دو مشترک هستند اما بعضی غذاها به طور خاص مربوط به مازندران می شود مثل مرغ شکم پر،کدو بره چه غذایی سنتی و سالم و لذیذ است کدوی سبز و سیب زمینی اصلی ترین مواد مورد استفاده آن است.
۲- فارس هم غذاهای لذیذی می پردازد که اگر به شیراز یا سایر شهر های استان فارس سفر کردید حتماً غذاهای مخصوص این استان را امتحان کنید مثل کلم پلو که سرآمد آنهاست و یا پلو اسفندی،دوپیازه آلو،شیرازی پلو، یوخه و آش سبزی
در استان اصفهان نیز غذاهای معروف ایرانی سنتی وجود دارد که مهمترین آن بریانی می باشد و یزد آش شولی،تبریز کوفته،کرمان بزقرمه، خوزستان قلیه ماهی، مشهد شیشلیک و شله مشهدی و به همین ترتیب تمام شهرها و روستاهای ایران زمین دارای تنوع غذایی بالا و زیادی که معرف فرهنگ و آداب و رسوم آنها می باشد.
امیدواریم که بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم به کودکانمان نیز بهره کافی از این سنت ها ببرند و سلامتی آنها به خطر نیفتد زیرا غذاهای جدید به علت اینکه زمان کمی برای طبخ آنها گذاشته می شود و معمولاً از مواد بسته بندی یا کنسروی در آنها استفاده می شود برای سلامتی مضر میباشد. مادران عزیز می‌توانند با توانمندی های خود غذاهای سنتی را برای کودکان به صورتی جذاب آماده نمایند تا آنها را با این غذاها آشنا کنند.
